Ακολουθεί το άρθρο που δημοσιεύτηκε σήμερα στην εφημερίδα «ΦΩΝΗ της Ροδόπης» με τίτλο: «Η Ευρώπη για τις γυναίκες!».


Ημέρα της Γυναίκας η χθεσινή με τις συνηθισμένες, καθιερωμένες πλέον, εκδηλώσεις μνήμης του αγώνα των γυναικών για τα, όχι και τόσο αυτονόητα για ορισμένους, δικαιώματά τους. Μία μέρα που καθιερώθηκε μετά από πρόταση της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Κλάρα Τσέτκιν, το 1910 κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς Διάσκεψης Σοσιαλιστριών στην Κοπεγχάγη. Η καθιέρωση της Ημέρας αυτής ως Παγκόσμιας Ημέρας για τα δικαιώματα των Γυναικών και τη Διεθνή Ειρήνη από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ήρθε 67 χρόνια αργότερα, το 1977. Στη χώρα μας, και δεδομένης της επιρροής του παγκόσμιου κινήματος, η θέση της γυναίκας αναβαθμίστηκε θεσμικά, όπως γνωρίζουν οι περισσότεροι, το 1952 με τον νόμο 2159, σύμφωνα με τον οποίο οι γυναίκες απέκτησαν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Όμως, από την ισότητα των φύλων μέχρι τα δικαιώματα των καταναλωτών, από την αντιμετώπιση των συνεπειών της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης μέχρι τον έλεγχο των επικίνδυνων χημικών, οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν πραγματικά να επηρεάσουν τη ζωή και το μέλλον του κάθε πολίτη, πόσο μάλλον των γυναικών. Ακολουθούν οι πρωτοβουλίες που έχει πάρει μέχρι στιγμής η Ευρώπη για τις γυναίκες.

Ισχυρή δέσμευση στην ισότητα των φύλων

Η ίση μεταχείριση γυναικών και ανδρών υπήρξε θεμελιώδης αρχή της Ε.Ε. το 1957, όταν η συνθήκη της Ρώμης θέσπισε την αρχή της ισότητας των αμοιβών. Από τη δεκαετία του ’70, οι νομοθεσίες σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο έχουν διευρύνει τις επιλογές των γυναικών και έχουν βελτιώσει τις ζωές τους. Η αναλογία των γυναικών που εργάζονται έχει αυξηθεί σταθερά, και, από το 2000, οι γυναίκες εργαζόμενες κατέλαβαν τα τρία τέταρτα των εκατομμυρίων νέων θέσεων απασχόλησης που δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη. Τα κορίτσια τώρα έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο από τα αγόρια, και αποτελούν το 59 % των πανεπιστημιακών απόφοιτων στην ΕΕ.

Ωστόσο, οι γυναίκες αμείβονται ακόμη κατά 15 % λιγότερο απ’ ό,τι οι άνδρες, και παραμένουν μειοψηφία στη λήψη πολιτικών αποφάσεων και σε ανώτερες διοικητικές θέσεις.

Συνεπώς, η ΕΕ επιταχύνει τη δράση της με στόχο να εξαλείψει τις διακρίσεις και να επιτύχει ισότητα μεταξύ των φύλων. Στόχοι κλειδιά από τώρα έως το 2010 αφορούν την εξάλειψη των στερεότυπων και την επίτευξη οικονομικής ανεξαρτησίας για τις γυναίκες, ώστε να μπορούν να εργάζονται, να κερδίζουν μόνες τους το εισόδημά τους και να έχουν ίσα δικαιώματα στις παροχές.

Τα προγράμματα της ΕΕ υποστηρίζουν αυτούς τους στόχους παρέχοντας οικονομική στήριξη. Η ΕΕ δημιούργησε επίσης ένα δίκτυο γυναικών στη λήψη αποφάσεων ώστε να επιταχύνει την πρόσβαση των γυναικών στην εξουσία, και θεσπίζει Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων.

Πράσινο μέλλον για έναν πράσινο πλανήτη

Η γνωστή, πλέον, ρητορική ερώτηση «τι κόσμο θα παραδώσουμε στα παιδιά μας;» προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Κάθε γενιά έχει ευθύνη να κάνει τη ζωή λίγο καλύτερη για τους επόμενους, όμως η επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής σημαίνει ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος οι απόγονοί μας να πρέπει να αντιμετωπίσουν την ανερχόμενη στάθμη της θάλασσας, ελλείψεις σε τρόφιμα και νερό, υψηλότερα επίπεδα ασθενειών και σοβαρή κοινωνική αναταραχή.

Όμως δεν είναι πολύ αργά για να το σταματήσουμε. Η Ε.Ε. ξύπνησε νωρίς και είδε την απειλή της κλιματικής αλλαγής. Ανέλαβε πρωτοπόρο ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο και συμφώνησε σε συγκεκριμένα μέτρα με σκοπό να μειώσει τις δικές της εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 20% μέχρι το 2020.

Η ευρωπαϊκή έρευνα βοηθά να αναπτυχθούν νέοι τρόποι παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας από τον αέρα, το νερό, τον ήλιο και τα βιοκαύσιμα, και συγχρόνως δημιουργεί θέσεις εργασίας. Πολλή ανανεώσιμη ενέργεια μπορεί να προέλθει από τοπικές πρωτοβουλίες μικρής κλίμακας, και επιτυχημένες νέες τεχνολογίες μπορούν να διαδοθούν σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Όταν η γυναίκα είναι αφεντικό

Στην Ευρώπη, πολλοί περισσότεροι άνδρες απ’ ό,τι γυναίκες έχουν τη δική τους επιχείρηση και διοικούν εταιρείες. Οι γυναίκες επιχειρηματίες αποτελούν γύρω στο 8% του εργατικού δυναμικού των γυναικών, σε σύγκριση με 16 % για τους άνδρες. Οι γυναίκες συχνά αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και την εκκίνηση και την επέκταση των δικών τους μικρών επιχειρήσεων: πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνδρες είναι τρεις φορές πιο πιθανό να αυτοαπασχολούνται και να διαθέτουν δικό τους προσωπικό.

Η ΕΕ πιστεύει ότι το επιχειρηματικό ταλέντο των γυναικών μπορεί να δώσει νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ευημερία, και από τη δεκαετία του ’80 παρέχει στήριξη σε πρακτικό επίπεδο σε γυναίκες που θέλουν να συστήσουν τη δική τους επιχείρηση. Μία πρωτοβουλία, που ξεκίνησε το 2004, έχει ως στόχο την αύξησητου αριθμού των νεοσύστατων εταιρειών που διοικούνται από γυναίκες.

Το ευρωπαϊκό δίκτυο για την προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας της ΕΕ, που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2000, (http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/promoting-entrepreneurship/women/portal/) έχει μέλη σε 30 ευρωπαϊκές χώρες, και παρέχει συμβουλές, στήριξη και στοιχεία επαφών για γυναίκες επιχειρηματίες, βοηθώντας τες να αναβαθμίσουν το προφίλ τους και να διευρύνουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.

Μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (http://ec.europa.eu/employment_social/esf/index_el.htm), οι γυναίκες μπορούν να παρακολουθήσουν εξειδικευμένη κατάρτιση και καθοδήγηση. Και η ΕΕ άνοιξε επίσης μια πύλη για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, ενθαρρύνοντας τη δικτύωση μεταξύ γυναικών επιχειρηματιών στο εσωτερικό και μεταξύ των κρατών μελών.

Προστασία των γυναικών κατά της βίας

Η βία κατά των γυναικών είναι απαράδεκτη, όποια μορφή κι αν έχει. Ωστόσο, στην Ευρώπη, πολλές γυναίκες και κορίτσια συνεχίζουν να ζουν υπό την απειλή επιθέσεων ή εκμετάλλευσης. Μπορεί να είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας ή σεξουαλικής κακοποίησης, εμπορίας και εξαναγκασμού σε πορνεία, ή εκφοβισμού και καταπίεσης— πράξεις που καταστρατηγούν το θεμελιώδες δικαίωμά τους στην ελευθερία, την αξιοπρέπεια και την ασφάλεια.

Η ΕΕ καταπολεμά την εμπορία ανθρώπων στη ρίζα της, εντοπίζοντας τις εγκληματικές συμμορίες που κατατρέχουν τις γυναίκες, μέσω διεθνούς συνεργασίας μεταξύ της αστυνομίας και των δικαστών και προηγμένων μεθόδων ανταλλαγής πληροφοριών. Συνεργάζεται με αρχές σε περιοχές όπως τα Βαλκάνια για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Ο μετριασμός της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες καθιστά επίσης τις γυναίκες λιγότερο ευάλωτες στην εκμετάλλευση. Οι γυναίκες που υπήρξαν αντικείμενο εμπορίας μπορούν να ανατρέξουν για βοήθεια στους πόρους της ΕΕ προκειμένου να επανενταχθούν στην κοινωνία μέσω της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της απασχόλησης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει σε λειτουργία ένα πρόγραμμα που προστατεύει τις γυναίκες, τα παιδιά και τους νέους από όλες τις μορφές βίας. Χρηματοδοτεί έργα, όπως καταφύγια γυναικών και υγειονομικές εγκαταστάσεις, καθώς και προσπάθειες για την αλλαγή νοοτροπίας και για την προστασία των γυναικών στο εσωτερικό μεταναστευτικών και εθνικών μειονοτήτων.

Ακροβατώντας με επιτυχία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής

Ο συνδυασμός της δουλειάς με τη φροντίδα των παιδιών και άλλων μελών της οικογένειας είναι πολύ σημαντικό θέμα για τις γυναίκες, και, όλο και περισσότερο, και για τους άνδρες. Ωστόσο, ο καταμερισμός ευθυνών στο σπίτι παραμένει ακόμη πολύ άνισος, πράγμα που σημαίνει ότι είναι δυσκολότερο για τις γυναίκες να αναπτύξουν επαγγελματική σταδιοδρομία. Μόνο το 65% των γυναικών με μικρά παιδιά στην ΕΕ εργάζονται, σε σύγκριση με το 91 % των ανδρών.

Η ΕΕ προσπαθεί να δημιουργήσει καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής, ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, προκειμένου να μπορούν όλοι να βάλουν στα σχέδιά τους να κάνουν παιδιά ή να φροντίζουν άλλους συγγενείς, χωρίς να τους κατατρέχει το άγχος ή η φτώχεια. Υπάρχουν νόμοι για τη γονική άδεια, τη μερική απασχόληση και την προστασία για τις εγκύους και τις νέες μητέρες στο χώρο εργασίας.

Η ΕΕ αναλαμβάνει δράση προκειμένου να αυξήσει τις ώρες άδειας μετ’ αποδοχών και για τους δύο γονείς και για να εισάγει ευέλικτα ωράρια που θα τους βοηθήσουν να εξισορροπήσουν καλύτερα τις επαγγελματικές και οικογενειακές τους ευθύνες. Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν θέσει στόχους για τη δημιουργία υπηρεσιών φροντίδας υψηλών προδιαγραφών για παιδιά, σε όλη την Ευρώπη. Στην παρούσα οικονομική κρίση, ισχυρές πολιτικές που εξασφαλίζουν ότι τα συμφέροντα των γυναικών δεν μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα είναι ιδιαίτερα σημαντικές.

Κάνοντας το γιατρό πέρα

Η υγεία είναι ένας τομέας όπου οι χώρες της ΕΕ μπορούν να συνεργαστούν για να βρουν λύσεις σε κοινά προβλήματα. Οι γυναίκες στην Ευρώπη έχουν να αντιμετωπίσουν συγκεκριμένους κοινούς κινδύνους υγείας.

Ο καρκίνος είναι η δεύτερη πιο συνήθης αιτία θανάτου στην ΕΕ, και ο καρκίνος του μαστού, του τράχηλου και του παχέος εντέρου και του ορθού αντιστοιχούν στο 32 % των θανάτων από καρκίνο στις γυναίκες. Η Ένωση ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εισάγουν προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου μεγάλης κλίμακας, εξασφαλισμένης ποιότητας προκειμένου να παρέχουν έγκαιρες διαγνώσεις και να βελτιώσουν τα ποσοστά επιβίωσης στην ΕΕ. Περίπου 51 εκατομμύρια προσυμπτωματικοί έλεγχοι διεξάγονται κάθε χρόνο, όμως αυτός ο αριθμός θα πρέπει να διπλασιαστεί ώστε να καλύψει όλες τις ομάδες κινδύνου.

Η παχυσαρκία είναι ένα σοβαρό πρόβλημα στην Ευρώπη για τους ενήλικες και τα παιδιά. Ο αριθμός των υπέρβαρων ή παχύσαρκων παιδιών στην Ευρώπη αυξάνεται κατά 400.000 ετησίως. Η ΕΕ ξεκίνησε πρωτοβουλίες με στόχο να ενθαρρύνει υγιή τρόπο ζωής από μικρή ηλικία, για παράδειγμα μέσα από προγράμματα που διανέμουν γάλα, φρέσκα φρούτα και λαχανικά σε παιδιά στο σχολείο.