Διαβάστε το άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημερίδα της Καβάλας «Χρονόμετρο» το Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2005 στην στήλη «Με την ματιά ενός φοιτητή». 
Ημέρες γιορτινές, ημέρες χαράς και ξεγνοιασιάς έχουν φθάσει και φέτος και μας καλούν όλους να τις απολαύσουμε και να τις ζήσουμε μαζί με την οικογένειά μας, τους φίλους μας, τους ανθρώπους που θεωρούμε πιο κοντά και όχι μόνο. Αυτές τις ημέρες λοιπόν, όπως θα έχετε προσέξει και εσείς οι ίδιοι, έχουν επικρατήσει κάποιες συγκεκριμένες φόρμες και πρότυπα.



Κάθε χρόνο τέτοια εποχή προβάλλονται μηνύματα με τη μορφή διαφημίσεων στην τηλεόραση κυρίως, από διάφορους οργανισμούς και ιδρύματα τα οποία κάνοντας επίκληση στο συναίσθημά μας, μας προτρέπουν να βάλουμε το χέρι στην τσέπη και να συνδράμουμε οικονομικά στο έργο τους. Μας προτρέπουν να δώσουμε ένα ποσό ως οικονομική βοήθεια για τα παιδιά που είναι ορφανά, για τα παιδιά του τρίτου κόσμου, για τους αναλφάβητους, για τους άστεγους και για άλλους ανθρώπους που πλήττονται από τα δεινά του κόσμου. Το περίεργο και το ζήτημα που κινεί τις υποψίες στην όλη υπόθεση, που μοιάζει σαν μια καλοστημένη διαφημιστική καμπάνια κάποιας μεγάλης εμπορικής εταιρείας είναι ότι όλον τον υπόλοιπο χρόνο τηρείται σιγή ιχθύος για τις εκκλήσεις περί οικονομικής βοήθειας των ανθρώπων που αναφέρθηκαν παραπάνω. Γιατί, άραγε τις άγιες αυτές ημέρες μας βομβαρδίζουν με τα μηνύματα αυτά οι διάφοροι «μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί» και τον υπόλοιπο χρόνο είναι σαν να μην υπάρχουν ; Μήπως τον υπόλοιπο χρόνο δεν χρειάζονται την βοήθειά μας οι συνάνθρωποί μας που αντικρίζουν και βιώνουν την άσχημη πλευρά του κόσμου ; Σε καμιά περίπτωση δεν υπονοώ ότι όλοι οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί ακολουθούν την τακτική αυτή. Αντίθετα, θεωρώ πως υπάρχουν μη κυβερνητικοί οργανισμοί, οι οποίοι προσφέρουν πραγματικό έργο και βοηθούν τους συνανθρώπους μας και το φυσικό περιβάλλον. Δεν σημαίνει ότι οι μεμονωμένες περιπτώσεις αποτελούν και ορίζουν τον γενικό κανόνα. Όμως, η τακτική που ακολουθείται από συγκεκριμένες οργανώσεις και οργανισμούς (και μάλιστα κάθε χρόνο) ενέχει μια δόση υποκρισίας περί βοήθειας των ανθρώπων που πραγματικά την έχουν ανάγκη. Αυτή πιστεύω πως είναι η συγκεκριμένη φόρμα, το σταθερό μοτίβο που αντικρίζουμε σε κάθε γιορτινή περίοδο.

Όσον αφορά το πρότυπο των γιορτινών ημερών, αυτό δεν είναι άλλο από το καταναλωτικό. Κατά τις περιόδους εορτών σημειώνεται μια έξαρση στις διαφημίσεις και στα μηνύματα που παροτρύνουν τον καταναλωτή να αγοράσει όλο και περισσότερο αγαθά, τα περισσότερα εκ των οποίων του είναι εντελώς άχρηστα. Μέσω του ισχυρότατου όπλου της διαφήμισης, που προβάλλεται από την τηλεόραση (το άλλο ισχυρό όπλο της σημερινής κοινωνίας), γίνεται μια προσπάθεια δίχως τέλος για την ολοκληρωτική υποδούλωση του καταναλωτή στις επιθυμίες του εμπόρου και του παραγωγού. Το αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής είναι επιτυχές : ο καταναλωτής μετατρέπεται σε έρμαιο της οποιασδήποτε καταναλωτικής προσταγής. Βέβαια, η επιτυχία της προσπάθειας δεν οφείλεται στην χάραξη μιας επιπόλαιας στρατηγικής από την πλευρά των εμπόρων. Κάθε άλλο, η όλη επιχείρηση υποδούλωσης είναι καλοστημένη και έγκειται στο κεντρικό μήνυμα ότι η αξία των γιορτινών ημερών έγκειται στην κατανάλωση αγαθών. Το μήνυμα αυτό σε συνδυασμό με την έμφυτη τάση του ανθρώπου για την απόκτηση όλο και περισσότερων αγαθών καταφέρνει να πείσει τον καταναλωτή να αγοράζει μανιωδώς προϊόντα και θεωρεί ότι όσα πιο πολλά αγοράζει τόσο πιο ευτυχισμένος θα είναι ή θα γίνει.

Πάντως, είναι στο χέρι μας να υιοθετήσουμε μια κριτική στάση σε όλα αυτά που βλέπουμε, ακούμε ή διαβάζουμε ώστε να καταλάβουμε τα δικά μας θέλω και τις δικές μας επιταγές και όχι αυτά που οι άλλοι θέλουν να μας επιβάλλουν συχνά καλύπτοντάς τα με το πέπλο της μόδας. Στην γιορτινή όμως ατμόσφαιρα που ζούμε τις ημέρες αυτές η προσοχή μας και η κριτική μας στάση οφείλει να είναι αρκετά οξυμένη για να προλάβουμε καταστάσεις σπατάλης και ανούσιας τρυφής.

Τέλος, θα ήθελα να ευχηθώ σε κάθε συνάνθρωπό μας τα φετινά Χριστούγεννα να είναι τα πιο λαμπρά που έζησε ποτέ και η καινούρια χρονιά που έρχεται η πιο όμορφη και τυχερή απ’ όλες ! Πολλές ευχές για Χαρούμενες γιορτές.