Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη

Ακολουθεί το άρθρο μου που δημοσιεύτηκε σήμερα στην εφημερίδα «ΦΩΝΗ της Ροδόπης» με τίτλο «Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη».

Ένας χρήσιμος οδηγός για το ταξίδι σας στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Ευρώπη: μια ήπειρος με μακραίωνη ιστορία, με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και μερικά από τα ομορφότερα τοπία του κόσμου. Ο ταξιδιώτης μπορεί να ανακαλύψει και να εξερευνήσει τόσα πολλά. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει πολλά για να τον διευκολύνει.

Το συγκεκριμένο άρθρο, παρουσιάζοντας τις πληροφορίες του οδηγού «Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη 2010» της Υπηρεσίας Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στοχεύει στην παροχή χρήσιμων και σύντομων συμβουλών για όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζουν όσοι επιθυμούν ή σκέφτονται να ταξιδέψουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκτείνεται στην ευρωπαϊκή ήπειρο, από τη Λαπωνία στον Βορρά έως τη Μεσόγειο Θάλασσα και από τη Δυτική Ακτή της Ιρλανδίας έως τις ακτές της Κύπρου: ένα πλούσιο μωσαϊκό τοπίων από τις βραχώδεις ακτές μέχρι τις αμμώδεις παραλίες, από τους πλούσιους βοσκότοπους μέχρι τις άνυδρες πεδιάδες, από τις λίμνες και τα δάση μέχρι την αρκτική τούνδρα.

Οι λαοί της Ευρώπης με τις διαφορετικές παραδόσεις και γλώσσες και τα πλούσια πολιτιστικά χαρακτηριστικά αντιπροσωπεύουν πάνω από το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η ιστορική τους κληρονομιά απεικονίζεται σε έργα ζωγραφικής σε προϊστορικές σπηλιές, σε ελληνορωμαϊκές αρχαιότητες, στην αρχιτεκτονική των Μαυριτανών, σε μεσαιωνικά οχυρά, αναγεννησιακά παλάτια και σε εκκλησίες μπαρόκ. Η σύγχρονη Ευρώπη επίσης προσελκύει τον ταξιδιώτη με τις πόλεις της που σφύζουν από ζωή, τις ζωντανές εορταστικές εκδηλώσεις, τα χειμερινά ή θερινά σπορ και τη μεγάλη ποικιλία εδεσμάτων.

Οι Ευρωπαίοι απολαμβάνουν τα ταξίδια και η κατάργηση των περισσότερων

Διατυπώσεων (επίδειξη διαβατηρίων, έλεγχος αποσκευών) έχει διευκολύνει πολύ τις μετακινήσεις τους. Δεκαέξι χώρες της ΕΕ έχουν το ίδιο νόμισμα, το ευρώ, το οποίο διευκολύνει τη σύγκριση των τιμών και εξαλείφει το κόστος και τις δυσκολίες που συνεπάγεται η μετατροπή των νομισμάτων.

Η δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς περίπου 500 εκατομμυρίων και πλέον πολιτών έχει σαν αποτέλεσμα περισσότερες δυνατότητες επιλογής και χαμηλότερες τιμές. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι διαπιστώνουν πράγματι ότι είναι εξίσου εύκολο να ταξιδεύουν στην ΕΕ με το να ταξιδεύουν στην ίδια τους τη χώρα.

Τα έγγραφα που θα χρειαστείτε

Θα χρειαστείτε μόνο το διαβατήριο ή την ταυτότητα σας. Έχουν πλέον καταργηθεί οι έλεγχοι στα σύνορα μεταξύ 22 χωρών της ΕΕ. Αυτό,  χάρη  στους  κανόνες  της συμφωνίας Σένγκεν που αποτελεί τμήμα της νομοθεσίας της ΕΕ.

Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά που ταξιδεύουν μαζί σας έχουν δικό τους διαβατήριο ή ταυτότητα ή ότι το όνομά τους είναι καταχωρημένο στο δικό σας διαβατήριο.

Χρήματα

Το ευρώ

Το ευρώ αποτελεί  το νόμιμο νόμισμα για περίπου 329 εκατομμύρια άτομα σε 16 χώρες της ΕΕ. Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα,  Ιρλανδία,  Ισπανία, Ιταλία,  Κάτω  Χώρες,  Κύπρος, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία και Φινλανδία. Οι χώρες της ΕΕ που δεν χρησιμοποιούν  το  ευρώ  είναι η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Δανία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι  οκτώ  χώρες  που  έγιναν μέλη της ΕΕ από το 2004 και μετά έχουν δεσμευτεί να υιοθετήσουν το ευρώ μόλις είναι έτοιμες.

Το σύμβολο του ευρώ είναι €. Τα χαρτονομίσματα ευρώ είναι τα ίδια σε όλες τις  χώρες,  αλλά  κάθε  χώρα εκδίδει  τα  δικά  της  κέρματα  με μια κοινή όψη και μια όψη που φέρει  ένα  διακριτικό  εθνικό  έμβλημα. Όλα  τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα μπορούν να χρησιμοποιούνται σε όλες τις χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των υπερπόντιων διαμερισμάτων τους, όπως οι Αζόρες, οι Κανάριοι Νήσοι, η Θέουτα και Μελίλια, η Γαλλική Γουιάνα, η Γουαδελούπη, η Μαδέρα, η Μαρτινίκα,  το Μαγιότ, η Ρεουνιόν και το Σεν Πιερ και Μικελόν.

Το Μονακό,  το  Σαν Μαρίνο και το Βατικανό έχουν επίσης εισαγάγει το ευρώ ως εθνικό τους νόμισμα, έχοντας το δικαίωμα να εκδίδουν έναν ορισμένο αριθμό κερμάτων ευρώ με τις δικές τους εθνικές όψεις. Μια σειρά χωρών και  εδαφών  χρησιμοποιούν  το ευρώ ως de facto νόμισμά τους, όπως η Ανδόρα, το Κοσυφοπέδιο και το Μαυροβούνιο.

Σε χώρες της Ευρώπης εκτός της ζώνης του ευρώ πολλά ξενοδοχεία, καταστήματα και εστιατόρια, ιδίως σε τουριστικές περιοχές, δέχονται πληρωμές σε ευρώ και σε  εθνικό  νόμισμα,  αν  και  δεν έχουν καμία νομική υποχρέωση να το κάνουν.

Μετρητά και πιστωτικές

Χάρη στους κανόνες που έχει θεσπίσει η ΕΕ, η ανάληψη ευρώ από αυτόματες ταμειoλογιστικές μηχανές (ΑΤΜ) οπουδήποτε στην ΕΕ έχει το ίδιο κόστος με την ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ άλλης τράπεζας στη χώρα σας. Η προμήθεια για την πληρωμή με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα στην ΕΕ σε  ευρώ  είναι  ίδια με αυτή που ισχύει στη χώρα σας. Οι χρεώσεις κάθε τράπεζας μπορεί φυσικά να διαφέρουν.

Οδικώς

Άδεια οδήγησης

Μια έγκυρη άδεια οδήγησης που  εκδίδεται σε  χώρα  της ΕΕ ισχύει σε ολόκληρο το έδαφος της ΕΕ. Σε ορισμένες χώρες,  εκτός από την έγκυρη άδεια οδήγησης, πρέπει να έχετε μαζί σας την άδεια κυκλοφορίας του αυτοκινήτου.

Ασφάλιση αυτοκινήτων

Σε όλες  τις χώρες  της ΕΕ η ασφάλεια αυτοκινήτου σάς παρέχει αυτόματα την ελάχιστη κάλυψη (αστική ευθύνη) που απαιτείται από τον νόμο. Αυτό ισχύει και στην Ισλανδία, στη Νορβηγία και την Ελβετία. Εάν έχετε πλήρη ασφαλιστική  κάλυψη στη  χώρα σας ελέγξετε κατά πόσον η κάλυψη αυτή ισχύει και στις μετακινήσεις σας σε άλλες χώρες.

Η πράσινη κάρτα της ασφάλειας δεν είναι υποχρεωτική όταν ταξιδεύετε στην ΕΕ, αλλά χρησιμεύει ως διεθνώς αναγνωρισμένη απόδειξη ασφάλειας και διευκολύνει τη διευθέτηση απαιτήσεων στην περίπτωση ατυχήματος. Εάν δεν έχετε μαζί σας την πράσινη κάρτα, πρέπει να έχετε το πιστοποιητικό ασφάλισής σας.

Η ασφαλιστική σας  εταιρεία μπορεί να σας προμηθεύσει ένα ευρωπαϊκό έντυπο δήλωσης ατυχήματος, δηλαδή ένα τυποποιημένο έγγραφο σε πολλές γλώσσες που διευκολύνει τη δήλωση επιτόπου σε περίπτωση ατυχήματος σε άλλη χώρα.

Οδική ασφάλεια

Σε όλες τις χώρες της ΕΕ είναι υποχρεωτικό να φοράτε ζώνη ασφαλείας σε όλα τα οχήματα, περιλαμβανομένων των πούλμαν και των μίνι λεωφορείων. Για τα παιδιά πρέπει επίσης να υπάρχουν κατάλληλες εξαρτήσεις σε αυτοκίνητα και φορτηγά και, όπου είναι εφικτό, σε άλλα οχήματα.

Η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση αυξάνει υπέρμετρα  τον  κίνδυνο  πρόκλησης ατυχημάτων και γι’ αυτό απαγορεύεται ρητά ή έμμεσα σε όλες τις χώρες της ΕΕ.

Το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο οινοπνεύματος στο αίμα κυμαίνεται από 0,2 mg/ml έως 0,8 mg/ml, ενώ σε κάποιες χώρες απαγορεύεται  εντελώς  η παρουσία οινοπνεύματος στο αίμα κατά την οδήγηση.

Να  θυμάστε  ότι  πρέπει  να οδηγείτε στην αριστερή πλευρά του δρόμου στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ιρλανδία, στην Κύπρο και τη Μάλτα και ότι σε ορισμένες χώρες, όπως στο Βέλγιο, στη Γαλλία και στις Κάτω Χώρες και στην Πορτογαλία, πρέπει κανονικά να δίνετε προτεραιότητα στα οχήματα που έρχονται από δεξιά.

Αεροπορικώς

Η δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς στις αεροπορικές μεταφορές είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των αεροπορικών ναύλων, την αύξηση της δυνατότητας  επιλογής αερομεταφορέα και τη βελτίωση των υπηρεσιών για τους επιβάτες. Τα μέτρα της ΕΕ από το 2009 και μετά θα βελτιώσουν  τις  επιδόσεις  και  την ασφάλεια της ευρωπαϊκής πολιτικής αεροπορίας και θα εγγυηθούν ασφαλέστερες, οικολογικότερες και οικονομικότερες πτήσεις.

Δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών

Ως  επιβάτες  αεροπορικών μεταφορών έχετε ορισμένα δικαιώματα όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την ενημέρωση σχετικά με τις πτήσεις και τις κρατήσεις, τις ζημίες στις αποσκευές, τις καθυστερήσεις και τις ακυρώσεις πτήσεων,  την  άρνηση  επιβίβασης, την αποζημίωση σε περίπτωση ατυχήματος, καθώς και προβλημάτων που σχετίζονται με τα οργανωμένα ταξίδια. Τα δικαιώματα αυτά  ισχύουν σε προγραμματισμένες και σε έκτακτες ναυλωμένες πτήσεις (τσάρτερ), εσωτερικές και διεθνείς, από αεροδρόμιο της ΕΕ, ή προς αεροδρόμιο της ΕΕ από τρίτη χώρα εφόσον η πτήση εκτελείται από εταιρεία της ΕΕ. Η ΕΕ διατηρεί επίσης κατάλογο αεροπορικών εταιρειών στις οποίες απαγορεύεται  να  λειτουργούν στην ΕΕ  και  να  χρησιμοποιούν τα αεροδρόμιά της. Οι επιβάτες με αναπηρία  και οι ηλικιωμένοι επιβάτες έχουν τώρα το δικαίωμα να  λαμβάνουν δωρεάν βοήθεια επί  του  αεροσκάφους  και  στα αεροδρόμια της ΕΕ ώστε να ταξιδεύουν σαν όλους τους άλλους. Οι ταξιδιώτες μπορούν να συγκρίνουν τις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων χάρη στους κανόνες της ΕΕ που εξασφαλίζουν ότι στις προσφερόμενες τιμές περιλαμβάνονται όλοι οι φόροι, τα τέλη και οι επιβαρύνσεις.

Για τυχόν παράπονα, να επικοινωνείτε πρώτα με την αεροπορική εταιρεία ή το διοργανωτή του οργανωμένου ταξιδιού. Εάν δεν εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, θα πρέπει  να διαμαρτυρηθείτε  στον  αρμόδιο  εθνικό φορέα. Μπορείτε επίσης να καλέσετε χωρίς χρέωση τον αριθμό τηλεφώνου 00 800 6 7 8 9 10 11 της Europe Direct για αναλυτικές πληροφορίες  για  την  αρμόδια αρχή.

Ασφάλεια

Με  σκοπό  την  εξασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου προστασίας σε όλη την ΕΕ, έχουν θεσπιστεί κοινοί κανόνες και πρότυπα για θέματα όπως ο έλεγχος των επιβατών, οι χειραποσκευές και οι έλεγχοι ελέγχου της ασφάλειας του αεροσκάφους. Υπάρχει εγκεκριμένος κατάλογος, σε επίπεδο ΕΕ, των αντικειμένων που δεν επιτρέπεται να μεταφέρονται εντός του αεροσκάφους στις πτήσεις από αεροδρόμια  της ΕΕ,  καθώς  και κατάλογος των αντικειμένων που απαγορεύεται  να  μεταφέρονται στις  αποσκευές. Έχετε  επίσης υπόψη σας τους ισχύοντες περιορισμούς για τη μεταφορά υγρών.

Σιδηροδρομικώς

Η ΕΕ διαθέτει σιδηροδρομικό δίκτυο 210.000 χλμ. με εκτεταμένες διεθνείς υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών. Υπάρχουν 5.000 χλμ. γραμμές υψηλής  ταχύτητας, σε αρκετές χώρες, με τρένα που αναπτύσσουν ταχύτητα έως 320 χλμ./ώρα, ενώ το δίκτυο επεκτείνεται.

Οι  διεθνείς  σιδηροδρομικές μεταφορές  επιβατών θα  γίνουν ανταγωνιστικότερες από τις αρχές του 2010 όταν κάθε εγκεκριμένη, πιστοποιημένη  σιδηροδρομική εταιρεία που εδρεύει στην ΕΕ θα μπορεί να παράσχει υπηρεσίες διεθνούς σιδηροδρομικής μεταφοράς επιβατών.

Τα δικαιώματα των επιβατών σιδηροδρόμων ενισχύθηκαν και βελτιώθηκαν με την καλύτερη ενημέρωση, τα δικαιώματα σε περίπτωση καθυστέρησης, απώλειας ανταποκρίσεων και ακυρώσεων, καθώς και την παροχή υποστήριξης σε ανάπηρους και ηλικιωμένους.

Η φροντίδα της υγείας σας

Δυνατότητα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης

Ως υπήκοος κράτους μέλους της  ΕΕ  και  εάν  αρρωστήσετε ξαφνικά ή πάθετε κάποιο ατύχημα κατά την προσωρινή σας επίσκεψη σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ, την Ελβετία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν ή τη Νορβηγία, μπορείτε να λάβετε δωρεάν ή με μειωμένο κόστος ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Μόνον η περίθαλψη υγείας που χρηματοδοτείται από το  κράτος  περιλαμβάνεται  στο σύστημα αυτό και κάθε χώρα έχει τους δικούς της κανόνες για την παροχή δημόσιας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Σε ορισμένες χώρες η περίθαλψη είναι δωρεάν, σε άλλες χώρες πληρώνετε μέρος των δαπανών, ενώ σε άλλες πρέπει να πληρώσετε όλα τα έξοδα και μετά να υποβάλετε αίτηση για την επιστροφή τους. Συνεπώς, θα πρέπει να κρατάτε όλους τους λογαριασμούς, τις ιατρικές συνταγές και τις αποδείξεις.

Η  ευρωπαϊκή  κάρτα  ασφάλισης υγείας απλουστεύει τις διαδικασίες, μειώνει  τη διοικητική επιβάρυνση  και  επιταχύνει  την επιστροφή  των  δαπανών.  Εάν δεν έχετε ακόμη την κάρτα, μπορείτε να την προμηθευτείτε από το οικείο σας γραφείο κοινωνικής ασφάλισης ή ασφάλισης ασθενείας. Ορισμένες χώρες ενσωματώνουν την ευρωπαϊκή κάρτα στην πίσω πλευρά των εθνικών καρτών τους, ενώ άλλες εκδίδουν ξεχωριστές κάρτες.

Ασφάλεια ταξιδιού

Είναι ίσως καλή ιδέα να ασφαλιστείτε για το ταξίδι σας καθώς λίγες μόνο χώρες της ΕΕ καλύπτουν όλα τα έξοδα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Τυχόν ασθένεια ή ατύχημα στο εξωτερικό μπορεί να συνεπάγεται επιπλέον έξοδα μετακίνησης,  στέγασης  ή  επαναπατρισμού, για τα οποία καλό είναι να είστε ασφαλισμένοι.

Φάρμακα

Εάν  χρησιμοποιείτε  ειδικά φάρμακα που  χορηγούνται  κατόπιν ιατρικής συνταγής, να έχετε μαζί σας τη συνταγή. Να μην υπερβαίνετε  τις ποσότητες που χρειάζεστε για προσωπική χρήση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, δεδομένου ότι οι μεγάλες ποσότητες φαρμάκων μπορεί να φανούν ύποπτες.

Εμβόλια

Δεν  υπάρχει  γενικά  καμία υποχρέωση  εμβολιασμού  όταν ταξιδεύετε σε κράτος μέλος  της ΕΕ. Ωστόσο, σε μερικά από  τα υπερπόντια  εδάφη  των κρατών μελών της ΕΕ, ορισμένοι εμβολιασμοί είναι υποχρεωτικοί ή συνιστώνται. Πριν από το ταξίδι σας ενημερωθείτε  σχετικά  από  τον γιατρό σας.

Ύδατα κολύμβησης

Ισχύουν αυστηρές προδιαγραφές για τα ύδατα κολύμβησης σε όλη την ΕΕ και η συνολική ποιότητα των υδάτων βελτιώνεται. Μια έκθεση που εκδίδεται ετησίως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει στους ταξιδιώτες χρήσιμες πληροφορίες για την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης, τόσο των παράκτιων όσο και των εσωτερικών, σε όλη την ΕΕ.

Εάν δείτε τη γνωστή γαλάζια σημαία σε μια παραλία ή μια μαρίνα, μπορείτε να είστε βέβαιος ότι πληρούνται συγκεκριμένες προδιαγραφές όσον αφορά την ποιότητα των υδάτων, την ασφάλεια, τις υπηρεσίες και την περιβαλλοντική διαχείριση και ενημέρωση. Περισσότερες από 2.700 παραλίες και μαρίνες στην ΕΕ έλαβαν τη γαλάζια σημαία το 2008/09. Αυτή την εθελοντική πρωτοβουλία διαχειρίζεται το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (FEEE).

Κατοικίδια ζώα

Το να ταξιδεύει κανείς με γάτα ή σκύλο έχει καταστεί πλέον ευκολότερο, με  το νέο διαβατήριο για κατοικίδια  ζώα  της ΕΕ, που εκδίδεται  από  κάθε  κτηνίατρο.  Όλες οι γάτες και οι σκύλοι πρέπει να έχουν διαβατήριο που να πιστοποιεί ότι το ζώο  είναι εμβολιασμένο κατά της λύσσας. Έως τις 30 Ιουνίου 2010 τουλάχιστον, η  Ιρλανδία, η Μάλτα, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο ζητούν επίσης απόδειξη της αποτελεσματικότητας του εμβολίου.

Επίσης, για την είσοδο στην Ιρλανδία, στη Μάλτα και το Ηνωμένο Βασίλειο απαιτείται αγωγή για  ακάρεα  και  εχινόκοκκο.  Η Φινλανδία και η Σουηδία απαιτούν αγωγή για εχινόκοκκο.

Κάθε ζώο πρέπει να ταυτοποιείται με ηλεκτρονικό μικροτσίπ.

Έως τον Ιούλιο του 2011 μπορεί να χρησιμοποιείται ένα ευανάγνωστο τατουάζ, με εξαίρεση την Ιρλανδία, τη Μάλτα και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου απαιτείται ήδη ηλεκτρονικό μικροτσίπ.

Σε περίπτωση προβλήματος

Ενιαίος ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης: 112

Για να επικοινωνήσετε με τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης σε όλες τις χώρες της ΕΕ καλέστε από οποιοδήποτε τηλέφωνο, σταθερό ή κινητό, το 112.

Απώλεια ή κλοπή

Τυχόν  κλοπή πρέπει  να δηλώνεται στο  τοπικό αστυνομικό τμήμα. Θα πρέπει  να  επισυνάψετε τη δήλωση που κάνατε στην αστυνομία όταν υποβάλετε αίτηση για αποζημίωση στην ασφαλιστική  εταιρεία. Ακυρώστε αμέσως τις πιστωτικές σας κάρτες σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής. Σε περίπτωση κλοπής του διαβατηρίου σας, να τη δηλώσετε στο προξενείο ή στην πρεσβεία της χώρας σας καθώς και στην αστυνομία.

Υπενθυμίζεται  ότι,  όταν  είστε εκτός της ΕΕ, μπορείτε να λάβετε βοήθεια από το προξενείο ή την πρεσβεία κάθε άλλης χώρας της ΕΕ, σε περίπτωση που η χώρα σας δεν έχει αντιπροσωπεία.

Σημείωση: ο οδηγός «Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη 2010» δημοσιεύεται επίσης στο διαδίκτυο σε εκτενέστερη μορφή με παραπομπές σε λεπτομερέστατες πληροφορίες σχετικά με τα θέματα που καλύπτει: europa.eu/travel, ενώ όσοι ενδιαφέρονται, μπορούν να τον προμηθευτούν δωρεάν από το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης – Europe Direct Κομοτηνής (Ν. Τσανακλή 15, 25310 82051, komotini@europedirect.gr).